زیتون پرورده
این غذای ساده که اهل استان گیلان است، از ترکیبی خوش طعم از زیتون بدون هسته و ؤب انار تشکیل شده است. مواد اضافی شامل گردوی آسیاب شده، سیر و گیاهان تازه مانند گشنیز یا نعناع و همچنین دانه های انار و مقادیر زیادی روغن زیتون است.
زیتون پرورده معمولاً به صورت سرد سرو می شود و به طور سنتی به عنوان پیش غذا یا میان وعده ای که همراه با نان لواش است از آن لذت می برند.
کشک بادمجان
این پیش غذای خوش طعم ایرانی ترکیبی از بادمجان های کبابی یا بو داده در فر و کشک است – یک محصول فرعی تخمیر شده که معمولاً با آب پنیر ماست تهیه می شود. مواد اصلی را با اضافه کردن پیاز تفت داده شده، سیر، ادویه های مختلف مانند زردچوبه یا نعناع و گاهی آجیل آسیاب شده له می کنیم تا کرم رنگ شود.
روی غذا را با گردوی خرد شده و نعناع و پیاز کاراملی شده و مقدار کمی کشک تزیین می کنیم. کشک بادمجان را به عنوان پیش غذا، دیپ یا گاهی غذای اصلی میل می کنند و بهتر است با نان لواش گرم کنار آن سرو شود.
ناز خاتون
ناز خاتون یک چاشنی گیاهی اصیل ایرانی است که خاستگاه آن شهر بهشهر است. این غذا با بادمجان برشته شده در آتش یا بو داده در فر، مقدار نسبتاً زیادی سبزی و آبغوره غیرمعمول، نوشیدنی خوش طعمی که از انگورهای نارس تهیه می شود، تهیه می شود.
بادمجان برشته شده را به طور تقریبی یا ریز خرد می کنند، سپس با گیاهان معطر مانند نعناع، ریحان و جعفری مخلوط می کنند. نسخه های سنتی ممکن است شامل سیر، ملاس انار و کرفس وحشی پودر شده نیز باشد که به آن گلپر نیز می گویند. آبغوره ترش در انتها اضافه می شود تا مواد دم بکشد و آنها را به خمیر همگن تری تبدیل کند.
با اینکه غذای ساده ای است، طعم نهایی ناز خاتون پیچیده است و طعم بادمجان دودی را با طراوت سبزی و تند بودن آب آن ترکیب می کند. این چاشنی فوق العاده معطر معمولاً با برنج، عدس یا تخم مرغ سرخ شده سرو می شود.
همچنین می توان از آن به عنوان دیپ خوشمزه برای نان های سنتی ایرانی استفاده کرد.
میرزا قاسمی
میرزا قاسمی بادمجانی است که از استان گیلان است. این غذا با بادمجان هایی تهیه می شود که ابتدا روی شعله کبابی یا زغالی می شوند، قبل از اینکه ریز خرد شوند و با گوجه فرنگی، سیر و زردچوبه ترکیب شوند.
در نهایت تخم مرغ ها را اضافه می کنیم تا همه مواد مخلوط شوند. میرزا قاسمی را می توان در تابه و یا به صورت دیس درست کرد. اختراع آن محمدقاسم خان بود که زمانی رئیس استان گیلان و سفیر ایران در روسیه بود. این غذای ساده اما خوش‌طعم را می‌توان به‌عنوان پیش‌غذا و معمولاً همراه با نان تخت یا به‌عنوان پیش‌غذا با برنج میل کرد.
سالاد شیرازی
سالاد شیرازی یک سالاد سنتی ایرانی است که با خیار، گوجه فرنگی، پیاز و آبلیمو یا آبلیمو درست می شود. در صورت تمایل می توانید برای افزایش طعم و بافت، گشنیز، نعناع خشک و فلفل سبز اضافه کنید. این سالاد به نام شیراز شهری در جنوب غربی کشور نامگذاری شده است.
به طور سنتی به عنوان یک غذای جانبی با طراوت همراه با برنج یا غذاهای گوشتی سرو می شود، اگرچه می توان آن را به تنهایی، به خصوص در طول تابستان، مصرف کرد.
دال عدس
دال آداس یک غذای گیاهی سنتی است که از شهر بندری بوشهر در جنوب ایران، واقع در خلیج فارس، می آید. این غذا که یادآور دال هندی است، معمولاً از عدس قرمز تشکیل شده است که در آب سبزیجات با پیاز و سیر تفت داده شده، سیب زمینی خرد شده، پوره گوجه فرنگی و ادویه هایی مانند زردچوبه، زیره، دارچین، پودر چیلی و نمک پخته می شود.
این ترکیب با آب لیموترش تازه یا رب تمر هندی تقویت می شود و می تواند قوام رقیق و سوپ دار یا غلیظ و شبیه خورش داشته باشد. این سوپ یا خورش عدس تند را عموماً با گشنیز تازه خرد شده و فلفل قرمز سرو می کنند و در کنار آن معمولاً برنج ایرانی یا نان گرم همراه می شود.
ترشی ایرانی (هفته بیجار ترشی)
هفت بیجار ترشی یک ترشی سنتی ایرانی است که معمولاً مربوط به استان گیلان است، اما در سراسر کشور رایج است. سبزیجات ترشی معمولاً شامل گل کلم، سیر، به، فلفل تند، سیب زمینی، هویج، بادمجان، خیار و لوبیا سبز هستند.
آنها را تکه تکه می کنند، بلانچ می کنند و با نعنا، جعفری، گشنیز، مرزه، ترخون، رازیانه، جوز هندی، فلفل سیاه، دارچین، زیره، سرکه و نمک مخلوط می شوند. معجون را در ظروف شیشه ای قرار می دهند و قبل از مصرف در جای سرد و تاریک نگهداری می شود.
این سبزی ترشی همراهی بسیار خوبی با تعدادی از غذاهای ایرانی است.
سبزی خوردن
سبزی خوردن به مجموعه ای از سبزی ها و سبزی های تازه اطلاق می شود که به عنوان بخشی ضروری از اکثر وعده های غذایی ایرانی سرو می شود. معمولاً از ریحان، شوید، نعناع، جعفری، تربچه، پیازچه و انواع سبزی ها و سبزیجات تازه دیگر تشکیل شده است. سبزی خوردن به طور سنتی به عنوان پیش‌غذا با بسیاری از غذاهای ایرانی سرو می‌شود، اما می‌توان آن را به‌عنوان پیش‌غذا یا غذای اصلی سبک نیز میل کرد که معمولاً با نان‌های پهن و پنیر فتا همراه است.
