«جان یانگ» یکی از فضانوردان سازمان ملی فضانوردی امریکا (ناسا) بود که برای ماهپیماییها و فرماندهیِ نخستین مأموریت شاتل فضایی این سازمان شهرت جهانی پیدا کردهاست. ولی از وی برای رسواییِ کوچکی نیز که به بار آوردهبود یاد میشود: او یک ساندویچ گوشتِ نمکسودِ گوساله را به فضا قاچاق کردهبود.
در ۲۳ مارس ۱۹۶۵، درست لحظاتی پیش از برخاستنِ فضاپیمای جِمینای ۳ (Gemini 3) از زمین، یانگ یک ساندویچ گوشت را در جیبش مخفی میکند و سوار میشود. این اولین مأموریت دوفضانوردهٔ ناسا بود (همسفرِ یانگ شخصی بود به نام گاس گریسُم)؛ ولی سازمان رقیب ناسا در شورویِ سابق، زودتر مأموریت دوفضانورهٔ خودش را با موفقیت انجام دادهبود. در نتیجه، مقامات امریکایی استرس بالایی داشتند که مبادا این مأموریت شکست بخورد. از طرفی، خردههای نان ساندویچ، اگر در شرایط بیوزنی درون فضاپیما پراکنده میشد، ممکن بود بهمرور وارد منافذ درون اتاقک بشود و منجر به مشکلاتی چون اتصالی، گرفتگی، و حتا انفجار گردد.
به هر حال، بر اساس اسناد ناسا که بعدها منتشر شد، یانگ در میانهٔ سفر ۶ساعتهشان ساندویچ را از جیبش در میآورد و میخورد و کمی از آن را هم به گریسم تعارف میکند؛ ولی هردو از بو و مزهٔ بدِ آن شاکی میشوند و یانگ نیز بقیهٔ ساندویچ را به داخل جیبش بر میگرداند.
از شانس خوب امریکاییها، این مأموریت با موفقیت به پایان میرسد ولی داستانِ پرخطرِ قاچاق ساندویچ به فضا سبب میشود که پروندهٔ این ماجراجوییِ ۳۰میلیوندلاری به کنگرهٔ امریکا برود و مقامات ناسا برای ادای توضیحات به جلسات مجلس فراخوانده شوند. در نتیجهٔ این بحثها، مقررات سختگیرانهتری برای اقلام مجاز در سفرهای فضایی وضع شد، هرچند امروزه و با پیشرفتهای فناوریهای فضایی، خودِ فضانوردان میتوانند ساندویچها و غذاهای خاص خودشان را در حین سفر درست کنند.
نمونهٔ ساندویچ قاچاقیِ یانگ را لای بلوکی از جنس آکریلیک نگهداری میکنند و اکنون در موزهٔ یادوارهٔ گریسم در شهر میچلِ ایالت ایندیانا (امریکا) برای عموم به نمایش گذاشته شدهاست.